تاثیرکمک های خارجی بر رشد اقتصادی افغانستان طی سالهای 2002-2020
"کنفرانس علمی -تحقیقی"
الیوم مورخ 21.06.1401، کنفرانس علمی -تحقیقی توسط معاون سرمحقق داکتر محمد حکیم حیدر، آمرانستیتوت اقتصاد، مرکزعلوم اجتماعی، تحت عنوان " تاثیرکمک های خارجی بر رشد اقتصادی افغانستان طی سالهای 2002-2020 "، درمعاونیت محترم علوم بشری اکادمی علوم درمحضر دانشمندان دایرگردید.
نخست محفل با تلاوت آیات چند ازقران مجید آغاز و سپس جناب معاون سرمحقق محترم رحیم الله حریفپال، منشی علمی معاونیت بخش علوم بشری به معرفی هئیت کمیسیون ارزیابی کنفرانس پرداختند . بعدآ، داکترحیدردراین کنفرانس، اولآ روی اهمیت ومبریت تحقیق، هدف تحقیق و روش تحقیق که درآن ازارقام احصائیوی مسلسل زمانی یا (Time Series Data) استفاده شده است، توضیحات ارایه واستفاده ازاین ارقام را پایه محکمی برای اعتبارسنجی و تعمیم نتایج این تحقیق بیان نمودند. داکتر حیدر بعد از تحلیل ارقام مسلسل زمانی که درآن به دریافت روابط بین کمک های خارجی و رشد اقتصادی طی سالهای 2002-2020 درافغانستان پرداخته بود، به نتیجه دست یافته است که درطول مدت متذکره هیچ نوع رابطه مثبت بین کمک های خارجی و رشد اقتصادی وجود نداشته است وهدف اساسی این کمک ها که عبارت از رشد عاید سرانه، انکشاف زیربنا ها و کاهش فقردرکشوربود، نتها برآورده نگردیده است بلکه خلای فقردرکشوربیشترشده وزیربنا ها بطورلازم توسعه نیافته اند. زیرا ناامنی ها، ضعف مدیریت، فساد گسترده مالی و اداری درنظام گذشته و کمبود ظریف ها علمی، تخنیکی و منابع انسانی متخصص، عواملی اند که درضعف کارایی این کمک ها طی سالهای متذکره ، نقش بارزی داشته اند.
دراخیر، پشنهادات ذیل پیرامون استفاده ازکمک های خارجی برای نیل به رشد اقتصادی وافزایش عاید سرانه کشور، ازجانب داکترحیدر ارایه گردید:
1. افغانستان باید به تدریج وابستگی خود را به کمک های خارجی کاهش دهد و روی مدل رشد پایدار تمرکز کند ، زیرا هیچ کشوری در طول تاریخ از طریق کمک های خارجی به رشد اقتصادی طولانی مدت نرسیده است. باید سرمایه گذاری های مستقیم خارجی از طریق اطمینان از امنیت آنها و ایجاد یک فضای راحت برای سرمایه گذاری و همچنین گسترش استخراج مواد معدنی مورد توجه ویژه سرمایه گذاران بین المللی قرار گیرد. با توجه به اینکه افغانستان به شدت به کمک خارجی وابسته است ، کاهش وابستگی به کمک به زمان کافی نیاز دارد و همچنین باید یک دوره گذار تدریجی را طی کند زیرا توقف ناگهانی کمک می تواند عواقب جدی برای اقتصاد رسمی و غیررسمی داشته باشد.
2. میزان کمک های خارجی به پروژه های انکشاف زیرساخت های افغانستان در صورت لزوم کافی نبود، بدین ترتیب؛ حکومت افغانستان باید با اهدا کنندگان همکاری کند و کمک های خارجی کافی را به پروژه های انکشاف زیرساخت ها ، مانند ایجاد بندها ، مسیرهای راه آهن و جاده ها اختصاص دهد. این به رشد پایدار اقتصادی در درازمدت کمک خواهد کرد.علاوتآ، این سدها می توانند برق آبی تولید کنند که می تواند بنیان اقتصادی بخش انرژی در افغانستان باشد ، که به نوبه خود مقدار زیادی از کمک را که برای واردات سوخت در افغانستان هزینه می شود ، صرفه جویی خواهد کرد. این امر می تواند توسعه بخش صنعتی در افغانستان را بیشتر تشویق کند.
3. موانع اصلی مانند فساد ، ناامنی و حاکمیت بد که منجر به بی اثر بودن کمک خارجی می شود باید به طور جامع رفع شود. برای رفع برخی از این چالشهای اصلی ، دولت افغانستان ، با حمایت مشترک جامعه بین المللی ، باید به حمایت از یک نهاد مستقل به عنوان کمیته مستقل مشترک نظارت و ارزیابی مبارزه با فساد ادامه دهد که بتواند کارایی و اثربخشی کمکها را در در مورد برنامه های بودجه ای و خارج از بودجه و به طور منظم در مورد وضعیت کارآیی کمک به مردم گزارش دهید.
4. برای مبارزه با فساد ، استراتژی ملی افغانستان برای مبارزه با فساد ، که در اکتبر 2017 تصویب شد ، باید به طور کامل اجرا شود.این استراتژی پنج اولویت اصلی دارد
الف: آماده سازی رهبری سیاسی و توانمندسازی اصلاح طلبان ؛
ب: پایان دادن به فساد در بخش امنیتی ، وادارات کشور.
ج: جایگزین حمایت با شایستگی در خدمات کشوری.
د: تحت پیگرد قراردان مفسدان اداری، قضائی وامنیتی کشور.
ه. اجرای کامل این استراتیژی استفاده موثرومولدازکمکخارجی سبب میشودتا اطمینان دهی از پاسخگویی ، شفافیت، حاکمیت قانون وحکمرانی خوب را تضمین کند.
کنفرانس به اتفاق آرا تائید و با دعایه خیر به پایان رسید.
