نقش جامعه مدنی در تأمین حقوق بشر در افغانستان و ایران «کنفرانس علمی-تحقیقی»
محقق نعمت‌الله اخگر عضو مرکز مطالعات منطقه‌یی، معاونیت علوم بشری اکادمی علوم افغانستان کنفرانس علمی تحقیقی خویش را تحت عنوان (نقش جامعه مدنی در تأمین حقوق بشر در افغانستان و ایران)، روز شنبه مؤرخ ۱۵/۹/۱۳۹۹ ارائه نمود.
موصوف در باره چنین گفت: تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی پس از ۲۰۰۱م. زمینه را برای مطرح شدن مفاهیم جدید در افغانستان فراهم ساخت، یکی از این مفاهیم جامعه مدنی بود. تضمین قانونی در چوکات قانون اساسی ۱۳۸۲ افغانستان (فقره ۱ ماده ۳۵)، زمینه‌ساز تأسیس نهادهای مختلفی شد که در چارچوب مجتمع جامعه مدنی افغانستان فعالیت می‌کنند.
افزون بر تضمین قانونی، نوع نظام سیاسی و کمک‌های جامعه جهانی برای رشد و شگوفایی جامعه مدنی، عوامل اصلی در رشد و گسترش دامنه فعالیت نهادهای مدنی در افغانستان شمرده می‌شود. با وجود کمک‌های هنگفت جامعه جهانی به نهادهای مدنی و وجود نظام سیاسی مبتنی بر اراده مردم و تضمین قانونی برای فعالیت جامعه مدنی در افغانستان، متأسفانه به دلیل عدم آگاهی از رسالت و وظیفه جامعه مدنی و نگاه سطحی و پروژه‌ای به فعالیت‌های مدنی، نهادهای در عرصه تأمین حقوق بشر در افغانستان، طی دو دهه کارکرد قابل ملاحظه‌ای نداشته است ولی برای نهادینه سازی حقوق بشر و دموکراسی و برای تعدیل مواضع قدرت سیاسی به نفع اتباع، نهادهای مدنی باید در روند کاری خود تجدید نظر نموده و با درک درست از رسالت جامعه مدنی، در راستای تأمین و نهادینه سازی حقوق بشر، تلاش بیشتر نمایند.
جامعه مدنی به دلیل نوع نظام سیاسی و نقش ایدیولوژی، کارکرد و نقش مؤثری در تأمین حقوق بشر در ایران نداشته/ندارد چون یکی از الزامات و پیش‌شرط اساسی نقش و کارکرد جامعه مدنی در کشورها، وجود نظام سیاسی دموکراتیک و پلورالیزم فرهنگی است و نظام جمهوری اسلامی به دلیل رویکرد انحصارطلبانه از یکطرف و به دلیل نقش مذهب و ایدیولوژی از طرف دیگر، به جامعه مدنی مجال بروز، فعالیت و ایفای نقش نداده است.
