د پښتو په معاصره ادبي دوره کې د حمدیه شاعرۍ څېړنه
"د علمي-څېړنېزي پروژې دفاع"
د افغانستان د علومو اکاډمي، د بشري علومو معاونيت اړوند د ژبو او ادبیاتو مرکز د پښتو ژبې او ادبیاتو انسټیټیوټ د ادبیاتو او متنپوهنې څانګې علمي غړي نوماند څېړندوی ښاغلي سید پښتون پښتون د نوماندۍ دورې د رفع کولو لپاره له خپلې یو کلنې علمي - څېړنیزې پروژې "د پښتو په معاصره ادبی دوره کې د حمدیه شاعرۍ څېړنه" څخه د علومو اکاډمي د څېړونکو، استادانو، پوهانو او د دفاع د ارزونې کمیسیون په وړاندې خپله دفاع تر سره کړه.
دا علمي- څېړنيزه رساله په سريزه، شپږو څپرکو، پايلې، وړاندېزونو، او مأخذونو مشتمله ده چې تفصیل یې په دې ډول دی:
په لومړي څپرکي کې په پښتو ادبیاتو کې د اړوندې موضوع شاليد روښانه شوی دی.
په دويم څپرکي کې د «حمد پېژندنه» تر سرلیک لاندې د حمد لغوي او اصطلاحي تعریف، په پښتو ادبیاتو کې د حمد لیکلو تاریخچه او د حمد او مناجات تر منځ توپیرونه توضېح شوي دي.
په درېيم څپرکي کې د معاصرې ادبي دورې د لومړي پړاو د حمدیه شاعرۍ شننه سرلیک راوړل شوی خو تر دې سرلیک لاندې لومړی د پښتو په معاصره ادبي دوره بحث شوی، وروسته ترې د معاصرې ادبي دورې په لومړي پړاو څرګندونې شوي او په پای کې په دې پړاو کې د راغلیو شاعرانو د شهرتونو او مقدمو نه وروسته د شاعرانو د حمدیه کلامونو نمونې راوړل شوي او پرې تحلیلونه شوي دي.
په لومړی پړاو (ویښتیا) کې د ارواښاد غلام محی الدین افغان، بهایي جان صاحبزاده، سید راحت زاخېلي د حمدیه کلامونو نمونې څېړل شوي دي.
په څلورم څپرکي کې د معاصرې ادبي دورې د دویم پړاو د حمدیه شاعرۍ شننه سرلیک راغلی او تر دې سرلیک لاندې لومړی د معاصرې ادبي دورې په دویم پړاو او ترې وروسته د معاصرې ادبي دورې د دویم پړاو د مشهورو شاعرانو د حمدیه کلامونو نمونې له ټولو تعلیقاتو سره مل راوړل شوي دي. په دې پړاو (روښانتیا) کې د ارواښاد امیرحمزه شینواري، ګل پاچا الفت، سمندر خان سمندر د بدرشو، عبدالله بختیانی خدمتګار، سید شمس الدین مجروح او ملنګ جان حمدیه کلامونه راټول شوي او د ادبي فنونو له مخې یې ښېګڼې شنل شوي دي.
په پنځم څپرکي کې د دریېم پړاو د حمدیه شاعرۍ شننه سرلیک راغلی او په دې سرلیک کې د معاصرې ادبي دورې په دریېم (اووښتون) پړاو تفصیلي بحث راغلی دی او تر دې وروسته د اووښتون پړاو د مشهورو شاعرانو د حمدیه کلام شننه شوې چې د بېلګې په توګه یې د عبدالله غمخور، محمد صدیق پسرلي، طاهر کلاچوي او احمد کلاچوي نومونه یادولی شو.
په شپږم څپرکي کې د معاصرې ادبي دورې د څلورم پړاو د حمدیه شاعرۍ شننه سرلیک راغلی او تر دې سرلیک لاندې د معاصرې ادبي دورې څلورم پړاو توضېح شوی، خو ورپسې د څلورم (سمون) پړاو د مشهورو شاعرانو د حمدیه کلامونو شننه شوې او د شاعرانو هره حمدیه نمونه په هراړخیز ډول تر څېړنې لاندې نیول شوې ده. د دې پړاو مشهور شاعران چې په یادې څېړنې کې یې د کلام نمونې راوړل شوي د پیرمحمد کاروان، دروېش دراني، اباسین یوسفزي او پروین ملال نومونه د مشت نمونه خروار په توګه یادونې او شننې راغلي دي.
څېړونکي په پای کې د دې علمي-څېړنيزې پروژې پايله، وړانديزونه، او په رساله کې کارول شوي مأخذونه راوړي دي.
د دې علمي- څېړنيزې پروژې د دفاع په پای کې د څېړونکي له خوا د څېړونکو، ګډونوالو او د کمیسیون د غړیو پوښتنو ته قناعت کوونکي ځوابونه وويل شول.
د غونډې په پای کې د یادې علمي-څېړنيزې پروژې د دفاع د ارزونې کميسيون له لوري د رايو په اتفاق سره دا علمي _څېړنیزه پروژه مثبته وارزول شوه او څېړونکی یې له نوماند څېړندوی علمي رتبې څخه د څېړندوی علمي رتبې ته د ترفیع وړ وبلل شو.