خوشحال او شخصیات
خوشحال بابا زموږ په علمي، ادبي، فرهنګي، ملي، سیاسي او ټولنیزو ډګرونو کې د ډېرو غوره ځانګړنو، لوړ نوم او شهرت نه برخمن ګڼ اړخیز شخصیت دی، عالم هم دی، فیلسوف او لوړ مفکر هم، فرهنګیالی هم دی، توریالی او ننګیالی هم، طبیب هم دی او ادیب هم، ټولنپوه هم دی او وګړپوه هم او لنډه دا چې ډېرې لوړې معنوي خوبۍ او نېکۍ پرې څښتن تعالی لورولي او هغه يې په خپل وخت د افغان ولس د بېدارۍ، هوښیارۍ او خپلواکۍ له پاره کارولي او موږ ته يې د ملي، فرهنګي میراث په توګه راپرېښي دي، چې دا هر څه موږ ته د هغه د راپاتې آثارو او افکارو په لوستو ډېر ښه زبات کېدای شي.
د خوشحال د آثارو او افکارو په رڼا کې نه یوازې دا چې د خپلو ولسونو او ټولنې، بلکې د ټولې سیمې په کچه د ادب، فرهنګ، سیاسي او تاریخي حالت، جغرافیوي موقعیت، فولکلور او کلتور د پېژندنې له پاره د ټولپوهنې (دایرةالمعارف) حیثیت او اهمیت لري، د ځینو برخو یا موضوعاتو څېړنه او سپړنه یې په علمي او اکاډمیکه بڼه اړینه وه او ده. ځکه د پښتونخوا پیاوړي لیکوال او څېړونكي پروفېسر ډاکټر علي خېل درياب د خوشحال باب په اشعارو کې د یادو اشخاصو د نومونو څېړنه، سپړنه او پېژندنه د خپلې دكتورا د تېزس(ډیزرټېشن) په حیث ټاکلې او (خوشحال او شخصیات) تر سرلیک لاندې یې په لسو څپرکو (بابونو) کې په دې ترتیب بشپړه کړى ده:
د خوشحال په اشعارو کې یاد شوي پېغمبران او انبیاء(علیهم السلام)، اهل بیت او اصحاب كرام (رض) اولیای کرام، بزرګان او صوفیان(رح)، پاچاهان او امیران، نړيوال روماني شخصیتونه او د هغوی تاریخي معشوقې، پښتانه ننګیالي او قهرمانان، د بابا خپل اولاد او خپلوان او نور متفرق د څېړنې وړ شخصیتونه د شاوخوا (۴۰۰) باوري معلوماتي سرچینو له مخې په بېلابېلو څپرکو کې په مناسب تفصیل سره راپېژندلي او څېړلي دي، چې دا د خوشحال بابا د ژوند او آثارو د څېړونکو ، زده کوونکو او د مطالعې عامو مینه والو سره د خوشحال پېژندنې په برخه کې پوره پوره مرسته کولی شي.
د افغانستان د علومو اکاډمۍ ته د افغانستان جمهور رئیس ددې فرهنګپالې سپارښتنې په اړه چې:(په پښتونخوا کې د لیکل شویو آثارو چاپ ته دې ځانګړی پام وشي)، دا دی د علومو اکاډمۍ د اطلاعاتو او عامه اړیکو ریاست د ډاكټر اباسين يوسفزي ، ډاكټر عبدالحكيم شاه خټك ، ډاكټر محمد علي دينا خېل د اثارو له چاپ وروسته د پښتونخوا د ملاکنډ پوهنتون د پښتو څانګې د مشر پروفېسر ډاکټر بادشاه روم(على خېل درياب) دغه ارزښتناک څېړنیز اثر (خوشحال او شخصیات) د چاپ په ګاڼه پسولي او د مطالعې مینه والو ته یې د یوې ارزښتمنې ادبي ـ فرهنګي ډالۍ په توګه وړاندې کوي.
موږ ددې اثر چاپ او خپرېدل د خپلې ادبي ـ فرهنګي بډاېنې له پاره غوره او ګټوره زیاتونه بولو، لیکوال ته یې د لاغوره ادبي ـ فرهنګي خدمتونو له پاره بریالیتوبونه او په هېواد، سیمه او نړۍ کې د سولې، سوکالۍ او هر اړخیزې پرمختیا په هیله یوو.
په درنښت
څېړنپوه دوکتور عبدالظاهر شکېب
د افغانستان د علومو اکاډمۍ رئیس