د مټرو د بوټي پر وده او حاصلاتو د نایتروجن او فاسفورس کیمیاوي سرو د بېلابیلو اندازو د اغېزو څېړنه
کابل: د علومو اکاډمي د کیمیا، بیولوژي او زراعت مرکز علمي غړي څېړندوی خلیل الرحمن بارکزی «د مټرو د بوټي پر وده او حاصلاتو د نایتروجن او فاسفورس کیمیاوي سرو د بېلابیلو اندازو د اغېزو څېړنه» په نوم علمي- څېړنیز کنفرانس د تلې په ۲۳مه وړاندې کړ.
ښاغلي بارکزی د یادې موضوع په اړه وویل: څرګنده خبره ده چې د کرنیزو بوټو د پیداوارو زیاتوالی او لږوالی د هغوی د ودې په څرنګوالی پورې اړه لري.
د کرنیزو بوټو ښه وده او له هغوي څخه د ډېر حاصل په لاسته راوړل ډېر عوامل لري، لکه د خاورې جوړښت، د تخم ورایټي، د اوبو اندازه، په ټاکلي وخت د اګروتخنیکي چارو ترسره کول، هغو ته د غذایي موادو رسېدل او نور.
د نوموړي په وینا، دا څېړنه د لغمان ولایت په مرکز د سه صده قریې په سیمه کې په ۶۶ متر مربع ساحه کې ترسره شوې ده، چې په کې د مټرو په وده او حاصلاتو باندې د نایتروجن او فاسفورس سرو د مختلفو اندازو اغېز تر څېړنې لاندې نیول شوتی دی.
ده زیاته کړه، د دې لپاره چې د مټرو د حاصل کچه نوره هم لوړه شي، لازمه ده چې د مټرو په کروندو کې ټولې اګروتخنیکي کړنې په ښه توګه ترسره شي او د حاصلاتو د لوړولو نوي لارې ولټول شي.
دې څېړونکي په پای کې وویل، دې تحقیق دا وښودله چې د مټرو لپاره په یو هکتار کې د کیمیاوي سرو اندازه ۶۰ کیلو ګرامه نایتروجن او ۹۰ کیلو ګرامه فاسفورس دی، نو لازمه ده چې کروندګرو ته د نوموړو اندازو د استعمال سپارښتنه وشي تر څو د هغوی له خوا د نوموړو اندازو استعمال عملي شي.