د بودا د فلسفي نظریاتو اخلاقي ارزونه علمي-تحقیقي کنفرانس

د علومو اکاډمۍ د بشري علومو معاونیت د ټولنیزو علومو د مرکز د فلسفې او ټولنپوهنې انستیتوت علمي غړي څېړنوال عبدالضابط ځدراڼ «د بودا د فلسفي نظریاتو اخلاقي ارزونه» په نوم علمي ـ تحقیقي کنفرانس د ۱۳۹۹کال د کب په څلورمه وړاندې کړ.

په پيل کې څېړونکي د کنفرانس مبرمیت او هدف روښانه کړ او د بودا د لنډې پېژندنې او د هغه د فلسفې نظریاتو له بیانولو څخه وروسته وویل:

د بودا ټول نظریات او هڅې په دې باندې متمرکزې دي چې انسان له درد او غم څخه خلاص شي او د یوه باسعادته ژوند څښتن شي. د باسعاده ژوند لپاره یې د هغه اته ګونې لارې او نور نظریات تر ارزونې لاندې ونیول شول.

هغه اعتدال، ښېګڼې او بدګڼې چې د بودا په نظریاتو کې موجودې وې، په بشپړه توګه توضیح او بیان کړې او دا پایله ور څخه ترلاسه شوه چې دغه آیین په ټوله کې ضد ونقیض دی، د عقیدتي او نظري برخې اساسي سوالونو ته یې هېڅ پاملرنه نه ده کړې او هغه یې له نظر څخه غورځولي دي.

د بودا اخلاقي نظریات د ځینو ښېګڼو ترڅنګ ډېرې نیمګرتیاوې لري، له هغه جملې څخه په بودیزم کې د انسان د اخلاقي ژوند په اړه د سمساره یا د تناسخ اصل، د نیروانا مفهوم او د کارما قانون اخلاقي بنسټ تر کلکو پوښتنو لاندې راځي چې د بودا په فکري چوکاټ کې ورته منطقي ځوابونه نشته.