علمي پروژېنور دلته
د کاندید اکاډمېسن پوهاند دوکتور محمد رحیم الهام د اثارو څېړنه
"د علمي ـ څېړنیزې پروژې دفاع" د افغانستان د علومو اکاډمۍ، د بشري علومو معاونیت اړوند د ژبو او ادبیاتو مرکز، د پښتو ژبې او ادبیاتو انسټيټوټ علمي غړي ښاغلي نوماند څېړندوی محب الله همتیار د نوماندۍ دورې د رفع کولو له پاره له خپلې علمي ـ څېړنیزې پروژې "د کاندید اکاډمېسن پوهاند دوکتور محمد رحیم الهام د اثارو څېړنه" څخه د علومو اکاډمۍ د څېړونکو او استادانو په وړاندې دفاع وکړه.
د تڼیو د ګړدود تحلیلي څېړنه
"د علمي-څېړنېزي پروژې دفاع" د افغانستان د علومو اکاډمي، د بشري علومو معاونيت اړوند د ژبو او ادبیاتو مرکز د پښتو ژبې او ادبیاتو انسټیټیوټ علمي غړي ښاغلي نوماند څېړندوی احمد الله وصال د نوماندۍ دورې د رفع کولو له پاره له خپلې یو کلنې علمي - څېړنیزې پروژې "د تڼیو د ګړدود تحلیلي څېړنه" څخه د علومو اکاډمۍ د څېړونکو، استادانو، پوهانو او د دفاع د ارزونې کمېسیون په شتون کې دفاع وکړه.
په افغانستان کې پر لرغونو آریک ژبو د شویو کارونو څېړنه
"د علمي-څېړنېزي پروژې دفاع" د افغانستان د علومو اکاډمي، د بشري علومو معاونيت اړوند د ژبو او ادبیاتو مرکز د لرغونو ژبو انسټیټیوټ علمي غړي نوماند څېړندوی محمد اتل انګار د نوماندۍ دورې د رفع کولو لپاره له خپلې یوې کلنې علمي - څېړنیزې پروژې "په افغانستان کې پر لرغونو آریک ژبو د شویو کارونو څېړنه" څخه د علومو اکاډمي د څېړونکو، استادانو، پوهانو او د دفاع د ارزونې کمیسیون په وړاندې خپله دفاع تر سره کړه.
د روسيې او ایران اړيکې او پر افغانستان يې اغيزې له ۱۹۹۱ – ۲۰۰۸ ز.کال) پورې
«د علمي- څېړنيزې پروژې دفاع» د افغانستان د علومو اکاډمي، د بشري علومو معاونيت د سيمه ييزو مطالعاتو مرکز د روسيې او قفقاز انسټيټوټ علمي غړي نوماند څېړندوی محمد اسماعيل امیري د نوماندۍ دورې د رفع کولو لپاره له خپلې علمي – څېړنيزې پروژې «د روسيې او ایران اړيکې او پر افغانستان يې اغيزې ۱۹۹۱ ـ ۲۰۰۸ز. کال» څخه د پوهانو او څېړونکو په شتون کې دفاع وکړه.
د پښتو ژبې په څېړنو کې د گیورگ مارگنسټیرنې هڅې او ونډه
د پښتو څېړنو بين المللي مرکز علمي غړي ښاغلي نوماند څېړندوی سید محمود واکمن «د پښتو ژبې په څېړنو کې د گیورگ مارگنسټیرنې هڅې او ونډه» تر سرليک لاندې علمي – څېړنيزه پروژه وړاندې کړه. په پيل کې د علمي ـ څېړنیزې پروژې د موضوع پر موخو، ارزښت او اړتيا، د څېړنې پر ډول او مېتود باندې هراړخيزې خبرې وکړې او ورپسې يې د موضوع په تړاو د شوو څېړنو یعنې د موضوع پر شالید، ختیځپوه، ختیځپوهنې، ختیځ ته د لوېدیځ پوهانو د راتگ عوامل او پښتو ژبې او ادب ته د دوی پر پاملرنې سربېره د گیورگ مارگنسټیرنې پر ژوند، آثارو او علمي سفرونو لنډه رڼا واچوله.
د پښتو په معاصره ادبي دوره کې د حمدیه شاعرۍ څېړنه
"د علمي-څېړنېزي پروژې دفاع" د افغانستان د علومو اکاډمي، د بشري علومو معاونيت اړوند د ژبو او ادبیاتو مرکز د پښتو ژبې او ادبیاتو انسټیټیوټ د ادبیاتو او متنپوهنې څانګې علمي غړي نوماند څېړندوی ښاغلي سید پښتون پښتون د نوماندۍ دورې د رفع کولو لپاره له خپلې یو کلنې علمي - څېړنیزې پروژې "د پښتو په معاصره ادبی دوره کې د حمدیه شاعرۍ څېړنه" څخه د علومو اکاډمي د څېړونکو، استادانو، پوهانو او د دفاع د ارزونې کمیسیون په وړاندې خپله دفاع تر سره کړه.
د نافع کابلي رحمه الله حديثي خدمات
«د علمي – څېړنیزې پروژې دفاع» د افغانستان علومو اکاډمۍ، د اسلامي علومو معاونیت اړوند د تفسیر او حدیث مرکز د حديث او علوم حديث انسټیټوت د علوم حديث څانګې غړي نوماند څېړنيار احسان الله "حليمي" د نوماندۍ دورې د رفع کولو لپاره له خپلې علمي ـ څېړنیزې پروژې (د نافع کابلي رحمه الله حديثي خدمات) تر سرلیک لاندې د علومواکاډمۍ د څېړونکو، استادانو، پوهانو او د دفاع د ارزونې کمیسیون پر وړاندې خپله دفاعیه وړاندې کړه.
د مکي آیتونو د اسباب نزول څېړنه او ارزونه
«د علمي – څېړنیزې پروژې دفاع» د افغانستان علومو اکاډمۍ، د اسلامي علومو معاونیت اړوند د تفسیر او حدیث مرکز د تفسیر او علوم القرآن انسټیټوت د اعجاز القرآن څانګې غړي نوماند څېړندوی عزیزالرحمن رحماني د نوماندۍ دورې د رفع کولو لپاره له خپلې علمي ـ څېړنیزې پروژې (د مکي آیتونو د اسباب نزول څېړنه او ارزونه) تر سرلیک لاندې د علومواکاډمۍ د څېړونکو، استادانو، پوهانو او د دفاع د ارزونې کمیسیون په وړاندې خپله دفاعیه وړاندې کړه. دا علمي – څېړنیزه رساله په سریزه، درې څپرکو، پایلې وړاندیزونو او د مأخذونو په لیکلړ مشتمله ده: په لومړي څپرکي کې د موضوع شالید روښانه شوی دی.
په فقه او قانون کې د لقیط او لقطې د احکامو څېړل!
"د علمي- څېړنیزې پروژې دفاع " د افغانستان د علومو اکاډمۍ، د اسلامي علومو معاونیت اړوند د فقهې او قانون مرکز د فقهې او اصول فقهې انسټیټوټ د فقهې څانګې غړي نوماند څېړندوی ضیاءالله عادل د نوماندۍ دورې د رفع کولو لپاره له خپلې یو کلنې علمي- څېړنيزې پروژې (په فقه او قانون کې د لقیط او لقطې د احکامو څېړل) څخه د علومو اکاډمي د څېړونکو، استادانو، پوهانو او د دفاع د ارزونې کمیسیون په وړاندې خپله دفاع ترسره کړه.