د کابل په شرایطو کې د انګور د ناروغیو په هکله څیړنه

:د علمي – څېړنیزو پروژو د پېژندنې لړۍ
اجرأ کوونکی : څیړندوی محمد طاهر رسولی 

یاداشت: انګور د غذایي او روغتیایي پلوه زیاتې ګټې لري. د انګورو په میوو کې د موادو اندازه او مختلفو عناصرو موجودیت (شتون) د انګورو د نوعې (ډول) کرنیز چاپیریال او د هغې د دانو د پوخوالي له مخې کاملاً توپیر لري.

د انګورو په تازه دانو کې سکروز، ګلوکوز، دکستروز او عضوي تیزابونه د مهمو قندي موادو له ډلې څخه موږ یادوري کولی شو. په هر ۱۰۰ ګرامو انګورو کې د انرژي اشتون، ۶۷ کیلوکالوري او په هر ۱۰۰ ګرامو کشمشو کې ۲۶۸ کیلو کالوري ده.

د انګورو د ناروغیو نښې نښانې د انګورو د تاریخ په اوږدو کې لیدل کیدی شي، نو د انګورو په انګورو کې ناروغۍ د دې محصول تولید، حاصل، بازار موندنه او مصرف اغیزه کوي. ناروغۍ، لکه څنګه چې دوی په نورو فصلونو منفي اغیزه لري، کولی شي د انګورو په باغونو کې د انګورو تولید په جدي توګه کم کړي. د انګورو په هره سیمه کې د ناروغیو وضعیت او شدت، په سیمه کې د انګورو د ډولونو حساسیت، د هوا په شرایطو پورې اړه لري او د زیان اندازه ممکن تر 50 سلنې پورې وي. د ناروغۍ د شدت لپاره په مناسبو شرایطو کې، زیان ممکن له 20 څخه تر 80 سلنې پورې وي، د بیلګې په توګه، د اوږدې مودې لندبل هوا د انګورو پاڼو او میوو د ناروغۍ د شدت لامل کیږي.

د دې څیړنې موخه د هغو مهمو ناروغیو پیژندل دي چې په عمده توګه په کابل ولایت کې د انګورو په تاکونو اغیزه کوي او د کنټرول لپاره د اغیزمنو مصالحو پیژندل دي. پدې څیړنه کې لاندې موضوعات شامل دي: پیژندنه، 5 فصلونه، د څیړنې پایلې، وړاندیزونه او حوالې. په لومړي څپرکي کې د تېر په اړه کره کتنه، په نړۍ او هیواد کې د انګورو او انګورو د ناروغيو په اړه د تیرو موضوعاتو په اړه څیړنه شوې ده.

په دویم فصل کې عمومي معلومات چې د انګورو د بوټو د ناروغیو د موضوعاتو پورې اړه لري، باندې بحث شوی دی. په عمومي صورت د انګورو د تاکونو (بوټو) عمومي سروی، د انګورو د بوټو سیستماتیکه مطالعه، د انګورو بوټو اګروتخنیکي فعالیتونه، د انګورو د بوټو اوبه کول، د انګورو په باغاونو کې د سرو استعمال، د انګورو د بوټو شاخه بری، د انګورو د بوټو ناروغۍ او حشرات او د انګورو د بوټو د ځانګړتیاوو پورې تړلي موضوعات شامل دي.

په دریم فصل کې د څیړنې ساحوي او لابراتواري میتودونو باندې بحث شوی.

په څلورم فصل کې د څیړنې تحلیل، ارزیابي او محاسبه ترسره شوې چې لاندې موضوعات په کې شامل دي: د کابل په ولایت کې د انګورو د بوټو د روزنې سروې، د انګورو د بوټو د ناروغیو د نوعو تثبیت او بررسي، د ناروغیو د وخت تثبیت او بررسي، د انګورو د ناروغیو د کنترولولو د وخت تعیینول او د انګورو د بوټو د کنترول کوونکو موادو د ډول تعیینول.

په پنځم فصل کې د پروژې په علمي او اقتصادي ګټورتوب باندې علمي څیړنیز بحث ترسره شوی دی.