علمي پروژېنور دلته
د مرکزي آسیا په وړاندې د روسیې او امریکا د بهرني سیاست مقایسوي څېړنه او پر افغانستان یې اغیزې ۱۹۹۱ ـ۲۰۱۹
«د علمي ـ څېړنیزې پروژې دفاع» د سیمه ییزو مطالعاتو مرکز علمي غړي څېړندوی رحمت الله همت مظلوم یار د ۱۴۰۳ هـ ش کال د سنبلې پر ۳ نېټه د څېړنوال علمي رتبې ته د ترفیع په موخه « د مرکزي آسیا په وړاندې د روسیې او امریکا د بهرني سیاست مقایسوي څېړنه او پر افغانستان یې اغیزې ۱۹۹۱ ـ۲۰۱۹» تر عنوان لاندې عملي څېړنیزې پروژې دفاع وړاندې کړه. دا علمي څېړنیزه رساله په سریزه، شپږو څپرکو، پایلې، وړاندیزونو او مأخذونو باندې مشتمله ده،
کتابپوهنه او په پښتو کې یې د تاریخي بهیر څېړنه
"د علمي-څېړنېزي پروژې دفاع" نېټه: ۳/ وږی/۱۴۰۳ل کال د افغانستان د علومو اکاډمۍ، د بشري علومو معاونيت اړوند د ژبو او ادبیاتو مرکز د پښتو ژبې او ادبیاتو انسټیټیوټ د ادبیاتو او متنپوهنې څانګې غړي نوماند څېړنوال دوکتور محمد اسحق خاورین د نوماندۍ دورې د رفع کولو لپاره له خپلې یو کلنې علمي - څېړنیزې پروژې "کتابپوهنه او په پښتو کې یې د تاریخي بهیر څېړنه" څخه د علومو اکاډمي د څېړونکو، استادانو، پوهانو او د دفاع د ارزونې کمیسیون په وړاندې خپله دفاع تر سره کړه.
په معاصر دوران کې د سندهـ د پښتنو فرهنګي هڅې
د پښتو څېړنو بین المللي مرکز غړي څېړنوال رحمت الله هوتک (په معاصر دوران کې د سندهـ د پښتنو فرهنګي هڅې) تر سرلیک لاندې علمي – څېړنیزه پروژه دفاع کړه. څېړونکي په لومړي سر کې د موضوع پر ارزښت او مبرمیت خبرې وکړې. وروسته یې په ترتیب سره لومړی د موضوع پر (شالید) ورپسې یې د هند نیمې وچې له وېش (۱۹۴۷م) وروسته د سندهـ لویو ښارونو: کراچۍ او حیدرآباد ته د پښتنو د ورتګ پر بېلابېلو عواملو او د همدې بحث په وروستۍ برخه کې یې د دوو پوښتنو (آیا سندهـ مېشتو پښتنو خپل فرهنګي ارزښتونه او فولکلور ساتلی؟ او آیا د سندهـي وګړو د فرهنګ او فولکلور اغېزې پرې واردې دي او که څنګه؟) په رڼا کې یادو پوښتنو ته د ځواب په توګه ګټور معلومات وړاندې کړل.
د افغاني ټولنې د کورني مظالمو څېړنه او په حدیثو کې یې حل لارې
ښاغلي نوماند څېړندوی صالح محمد فرید د اسلامي علومو معاونیت د تفسیر او حدیث مرکز علمي غړي د یوې غونډې په ترڅ کې له خپلې علمي ـ څېړنیزې پروژې (د افغاني ټولنې د کورني مظالمو څېړنه او په حدیثو کې یې حل لارې) تر سرلیک لاندې دفاع کړه. یاده موضوع یې په خپل ټاکلي وخت کې وړاندې کړه. د موضوع اړوندو پوښتنو ته یې د قناعت وړ ځوابونه ورکړل. د دفاع کمیسیون له خوا د نوموړي څېړونکي دفاع مثبته وارزول شوه.
د کاردیوجنیک شاک د پېښو، لاملونو، تشخیص او درملنې څېړنه
“د علمي- څېړنيزې پروژې دفاع” څېړونکی: څېړنوال دوکتور ضیاءالرحمن حقمل د څېړنې ځای: د جمهوریت ملي تخصصي روغتون او امیري طبي کمپلکس. د دفاع ځای: د افغانستان د علومو اکاډمي د طبیعي علومو معاونیت د دفاع دغه غونډه د قرآن عظیم الشان د مبارکو آیاتونو په تلاوت سره پیل شوه. وروسته د څېړونکي ژوند لیک، د لارښود استاد نظر او څلور تقریظونه ولوستل شول. ورپسې څېړونکي ته وخت ورکړل شو چې له علمي – څېړنیزې پروژې څخه دفاع وکړي.
په افغانستان کې د تولیدي او توریدي سمنټو په اړه څېړنه
د افغانستان د علومو اکاډمي، د طبیعي – تخنیکي علومو معاونیت، د کیمیا، بیولوژي او کرنې علومو مرکز، د کیمیا انستیتوت علمي غړي، د روان ۱۴۰۲ هـ.ل کال د کب پر ۱۵مه نېټه، ښاغلي نوماند څېړنیار سیدجمال الدین روحاني "په افغانستان کې د تولیدي او توریدي سمنټو په اړه څېړنه" تر عنوان لاندې علمي – څېړنیزې پروژې څخه څېړنیار علمي رتبې ته د ترفیع لپاره په کیمیا انسټیټوټ کې خپله دفاع د ټاکل شوي کمېسیون په حضور کې وړاندې کړه.
د شوروي اتحاد رامنځته کېدل او ړنګېدل؛ پر سیمه او افغانستان یې اغېزې ۱۹۱۷ – ۱۹۹۱ز.کال
(( د علمي ـ څېړنیزې پروژې دفاع)) څېړندوی عبدالخالق فردوس د څېړنوال علمي رتبې ته د ترفیع په موخه له خپلې علمي ـ څېړنیزې پروژې ( د شوروي اتحاد رامنځته کېدل او ړنګېدل؛ پر سیمه او افغانستان یې اغېزې ۱۹۱۷ – ۱۹۹۱ز.کال) بریالۍ دفاع وکړه. څېړونکي د شوروي اتحاد رامنځته کېدو څرنګوالي،
په ننګرهار کې ستروسو ته د زیان رسوونکو حشرو څېړنه
د علمي – څېړنیزې پروژې دفاع څېړنوال دوکتور ګل شاه آرینوال په 1402/11/08 نېټې له خپلې علمي – څېړنیزې پروژې (په ننګرهار کې ستروسو ته د زیان رسوونکو حشرو څېړنه) بریالۍ دفاع وکړه.
د ختیځ زون (ننګرهار، لغمان او کونړ) ولایتونو د ځینو ولسوالیو د خاورو د حاصل خېزۍ د کچې څېړل
د افغانستان د علومو اکاډمي، د طبیعي – تخنیکي علومو معاونیت، د کیمیا، بیولوژي او کرنې علومو مرکز، د کرنې انستیتوت علمي غړي، د روان ۱۴۰۲ هـ. ل کال د لیندۍ په ۲۶مه نېټه، ښاغلي څېړندوی خلیل الرحمن بارکزي "د ختیځ زون (ننګرهار، لغمان او کونړ) ولایتونو د ځینو ولسوالیو د خاورو د حاصل خېزۍ د کچې څېړل" تر عنوان لاندې علمي – څېړنیزې پروژې څخه د څېړنوال علمي رتبې ته د ترفیع لپاره خپله دفاعیه د طبیعي – تخنیکي علومو په معاونیت کې د ټاکل شوي کمېسیون په حضور کې وړاندې کړه.