د کیمیا، بیولوژي او کرنې د علومو د مرکز لنډه پیژندنه
د کیمیا، بیولوژي او کرنې د علومو مرکز په 1360 هـ.ل کال کې د طبیعي- تخنیکي علومو د برخې په جوړولو سره خپل فعالیت پیل کړ، یاد مرکز درې انسټیټوټونه (کیمیا، بیولوژي او کرنه) درلودل چې د هر یوه جوړښت په لاندې ډول وو:
I - د کرنې انسټیټوت
۱- د اګرونومي ډيپارتمنټ
۲- د کرنیز اقتصاد ډیپارتمنټ
۳ - د خاورې پوهنې ډيپارتمنټ
٤- دکرنيزو ماشينونو ډیپارتمنټ
۵- د میوو او سبو ډيپارتمنټ
II - د بیولوژي انسټيټوټ
۱- د نباتاتو ډيپارتمنټ
۲ - د زولوژي ډيپارتمنټ
۳ - د چاپېریال ساتنې ډیپارتمنټ
۴- د جنیټيک ډيپارتمنټ
- III د کیمیا انسټیټوټ
۱ - د عضوي کیمیا ډيپارتمنټ
۲ - د غیر عضوی کیمیا ډيپارتمنټ
۳- د فزیکي کیمیا ډيپارتمنټ
۴ - د بیوشیمی ډيپارتمنټ
د دې مرکز څېړونکو او پوهانو د کیمیاوي صنایعو په بېلابېلو برخو کې، لکه: د ښيښه جوړونې صنعت، کاغذ جوړول، چرم جوړول، د کیمیاوي سرې تولید، په مېوو، سبو او حبوباتو کې د ویټامینونو، منرالونو او پروټینونو د شتون له اړخه د هغوی تجزیه کولو او تحلیلولو او هم د نباتاتو او حیواناتو په اړه علمي څېړنې ترسره تر سره کړي. برسېره پردې، د کرنې د انسټيټوټ پوهانو او څېړونکو د اګرونومۍ، بڼوالۍ، خاوره پېژندنې، د نباتاتو د اصلاح او د نباتاتو د ناروغیو په برخه کې پراخه څېړنې تر سره کړي چې د یادو څېړنو په پایله کې تر سلو (۱۰۰) ډېر علمي – څېړنیز اثار لیکل شوي او چاپ شوي دي.
په همدې ډول، تر پنځو سوو (۵۰۰) ډېرې علمي – څېړنیزې مقالې د یاد مرکز د پوهانو له لوري لیکل شوي او چاپ شوي دي. د دې ترڅنګ د یاد مرکز یو شمېر څېړونکي د ځینو ادارو، لکه: د ستندرد ملي ادارې (ANSA)، د چاپېریال ساتنې ادارې، د کابل ښاروالۍ او د کلیو پراختیا او بیا رغونې د محترم وزارت سره مستقیمه همکاري لري، حتی د یادو ادارو په تخنیکي کميټو کې دایمي غړیتوب هم لري.
په هیواد کې د وروستیو دریو لسیزو د سیاسي بدلونونو د رامنځته کېدو په پایله کې یو شمیر پوهان له هیواده بهر نورو هېوادونو ته هجرت وکړ او یا هم د عمر د ډېروالي له امله تقاعد ته سوق شوه، په پایله کې یې بستونه تش پاتې شول او د وخت په تېرېدو سره یاد بستونه حذف کړای شول چې له امله یې د دې مرکز تشکیل کوچنی شو. په اوسني وخت کې د یاد مرکز تشکیل په لاندې ډول دی:
- I د کرنې انسټيټوټ
۱- د اګرونومي ډيپارتمنټ
۲ - د خاوره پوهنې ډيپارتمنټ
۳ - د میوو او سبو ډيپارتمنټ
- II د بیولوژي انسټيټوټ
۱- د نباتاتو ډيپارتمنټ
III - د کیمیا انسټیټوټ
۱- د عضوي کیمیا ډیپارتمنټ
یادونه: لاندینیو علمي غړو د دې مرکز د رئیس په توګه دندې ترسره کړي دي:
۱ - ښاغلی څېړنپوه دوکتور سکندر حسیني
۲ - ښاغلی څېړنپوه انجنیر رحمت ګل احمدي
۳ - ښاغلی څېړنپوه محمد یاسین فرهمند