تحلیل برخی صحنه های ایکونوګرافی بودایی دوره کوشانی با دید جنسیتی «کنفرانس علمی- تحقیقی»
محترمه معاون محقق ستوری شمس مایار عضو علمی مرکز بین المللی تحقیقات کوشانی، معاونیت علوم بشری اکادمی علوم افغانستان، کنفرانس علمی- تحقیقی خویش را تحت عنوان (تحلیل برخی صحنه های ایکونوګرافی بودایی دوره کوشانی با دید جنسیتی) ارائه نمود.
موصوف در باره موضوع فوق چنین گفت: هدف ارایۀ این کنفرانس روشن ساختن دیدگاه بودا و بوداییان در باب جایگاه زنان در آیین بودایی با استناد منابع تاریخی (متون بودایی) و تحلیل صحنه های ایکونوگرافی بودایی میباشد. برای رسیدن به این هدف، اصطلاحات جنسیت (جندر) و ایکونوگرافی، دیدگاه های مؤرخان و محققان پیرامون جایگاه زنان در متون بودایی و چگونگی شکل گیری انجمن راهبه ها در آیین بودایی مورد بحث قرار گرفته و توأم با آن تعدادی از صحنه های ایکونوگرافی بودایی با دید جنسیتی مورد مداقه قرار گرفته و تحلیل گردیده است.
البته قابل ذکر است که برای درک بهتر مفهوم جنسیت یا جندر در صحنه های ایکونوگرافی بودایی به خصوص در شرایطی که موضوع جنسیت به طور یک جانبه کاملاً زیر تأثیر حقوق و ارزش های زنانه قرار گرفته، لازم بود که با یک نگاه متوازن، بی طرفانه، عدالت محور، علمی و بدون قضاوت ارزشی و پیش داروی جنسی بر این معضله پرداخته شود که در این کنفرانس به آن پرداخته شد؛ و اما به یاد باید داشت که نه تنها برداشت ها همسان نیستند؛ بلکه نتیجه گیری ها نیز نامناسب اند.
به گفته وی، در نتیجۀ این تحلیل به این مهم دست یافتیم که نظریات ضد و نقیض که در باب جایگاه زنان از شخص بودا بازگو میشوند؛ از او نیستند، بلکه از آفریده های نویسنده‌گان آن عصر زمان میباشد. چون اساس و بنیاد دستگاه اخلاقی و فلسفی بودا در واقع بر محور انسانگرایی استوار بود. چنانچه بودا به برابری انسانها باور داشت و از همین رو حقوق شایسته را برای زنان پذیرفته بود و حتی ورود زنان را به انجمن راهبان بودایی روا میداشت.
پس باید اذعان داشت که داستان سرایی ها را میتوان آفریدۀ روحانیت بودیزم و بودا به عنوان رب النوع اساطیری آیین بودایی دانست، نه آموزش ساکیامونی که در واقع بنیاد دستگاه اخلاقی انسان محور را گذاشت.
