اپیدمیولوژی، تظاهرات سریری و تداوی تدور سیگموئید

سلسله معرفی پروژه های علمی – تحقیقی:

- مدت اجراء: از 23/2/1393 الی 23/2/1399 بود، اما نسبت برخی عوامل به تعویق افتید و تمدید اخذ گردید.

- نام محقق: ( دوکتور محمد حسن ساعی)، رشته ( جراحی عمومی )، رتبۀ علمی (معاون سرمحقق).

- چگونگی اکمال موضوع علمی- تحقیقی:به طور انفرادی اجرا می ګردد.

تدور سیگموئید یک واقعۀ عاجل تهدید کنندۀ حیات است که ایجاب مداخلۀ جراحی مقدم را می کند و در آن، کولون سیگموئید به دور خود و میزوی آن تدور نموده و سبب یک انسداد لوپ بسته (closed-loop obstruction) می گردد که، اگر بدون تداوی گذاشته شود، زیادتر سبب اختلاطات تهدید کننده، مانند اسکیمی، گانگرین و تثقب امعا و همچنان سبب سپسس و مرگ می گردد. این یک مریضی شایع در سرتاسر جهان است که هردو جنس را می تواند مصاب کند، اما بیشتر در نزد مرد ها واقع می گردد. تدور سیگموئید در کشور های پیشرفته بعد از سرطان و امراض دایورتیکولر، سومین سبب انسداد امعا شمرده می شود که اکثراً در جهت مخالف عقربۀ ساعت تدور می کند. هرگاه امعا به دور محور میزانتریک آن بیشتر از 180 درجه تدور نماید، انسداد لومن و اوعیۀ میزانتریک آنرا به وجود می آورد.

اسباب تدور سیگموئید متنوع و بحث انگیز است. عموماً   این یک مریضی مردان مسن است، اما می تواند از نوزادان گرفته تا افراد جوان را مصاب کند. افرادی که دارای یک کولون سیگموئید طویل و میزوی با قاعدۀ ارتکازی تنگ باشند، بیشتر به تدور مستعد می باشند. مستعد بودن اناتومیکی، سن بلند، یک رژیم غذایی غنی از فایبر، جنسیت مردانه، ادویه جات تغییر دهندۀ حرکات معایی، قبضیت مزمن، امراض عصبی یا روانی، محکوم بودن به بستر یا حالت ضعیفی، مرض چگس، حاملگی، جراحی های بطنی قبلی، مرض هرشپرانگ و میگاکولون، همۀ این ها در همراهی با رشد تدور سیگموئید راپور داده شده اند.

تشخیص تدور حاد سیگموئید به کمک دریافت های کلینیکی و رادیولوژیک وضع می گردد، اما مشکل است که قبل از عملیات در بین امعای گانگرینوز و غیر گانگرینوز تفکیک به عمل آید. در اکثریت مریضان یک معاینۀ  مکمل  فزیکی و رادیوگرافی های بطنی کافی است تا تشخیص به دست آورده شود. اعراض وصفی آن، شامل درد ناگهانی بطن و انتفاخ بطنی می باشد که سپس قبضیت شدید و دوامدار  واقع می گردد. تندرنس بطنی و انتفاخ غیر متناظر بطنی از علایم بسیار معمول آن است.  رادیوگرافی های سادۀ بطن در 57% تا 90% مریضان تشخیصی می باشد.

وقایۀ ابتدایی آن، بنابر فهم و دانش امروزی غیر ممکن است. ممکن است تدور به صورت بنفسهی ارجاع شود یا با روش های غیر عملیاتی به صورت مقدم  رفع گردد، اما تأخیر در ارجاع آن می تواند به اختناق یا گانگرین منجر شود. در یک تدور سیگموئید غیر اختلاطی از روش ارجاع غیر عملیاتی آن طرفداری می شود. هرچند تیوب رکتل، اماله های باریم یا سیگموئیدوسکوپی سخت به طور وسیع استعمال می گردد و همچنان در حال حاضر، سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر یک پروسیجر مرجح می باشد، اما نظر به اینکه می تواند، ترس به مخاطره افتیدن منابع وعایی کولون سیگموئید را با خود به همراه داشته باشد، بنابراین، بعد از احیای مجدد مریض، جهت جلوگیری از گانگرین و شاک سپتیک، باید لپراتومی فوری اجرا گردد. حتی اگر تدور به صورت محافظه کارانه هم رفع گردیده باشد، به دلیل میزان بلند عود آن، از اجرای سیگموئیدکتومی انتخابی طرفداری می گردد.

- در رابطه به اهمیت و مبرمیت موضوع باید خاطر نشان گردد، از زمانی که تدور سیگموئید منحیث یک مرض هولناک و آگنده با خطرات بی شماری شناسایی گردیده، متأسفانه تا اکنون میزان اختلاطات و وفیات ناشی از آن به صورت نگران کنندۀ بلند بوده است.از طرف دیگر فکتورهای مساعد کننده، اپیدمیولوژی، لوحۀ کلینیکی و امکانات تداوی های مختلفۀ تدور سیگموئید در مناطق مختلف جهان تا اندازۀ از هم متفاوت است و الی اکنون در رابطه با این مرض کدام تحقیق گسترده و وسیعی در کشور ما اجرا نه گردیده است،بنابر اهمیت و مبرمیت این موضوع، مرکز علوم طب به من وظیفه سپرد تا در مورد اپیدمیولوژی، لوحۀ کلینیکی و دریافت رایج ترین و مؤثرترین میتود تداوی تدور سیگموئید تحقیق و بررسی نمایم.

- هدف تحقیق: در این تحقیق اهداف ذیل تعقیب می گردد:

- دریافت تعداد و فیصدی واقعات تدور سیگموئید در سنین مختلف از نظر جنس.

- در یافت ارتباط مرض با شغل.

- تحقیق و بررسی فکتور های مساعد کنندۀ مرض.

- تحقیق و بررسی تظاهرات سریری مرض.

- تحقیق و بررسی روش های مختلف تداوی تدور سیگموئید.

- دریافت مؤثرترین و رایج ترین روش تداوی جراحی تدور سیگموئید.