سیاست خارجی بی‌طرفی ترکمنستان پس از استقلال «کنفرانس علمی- تحقیقی»
کنفرانس علمی- تحقیقی توسط محقق عبدالشکور سالنگی به روز شنبه مورخ ۲۲/ ۹/1399 در تالار کنفرانس های محمود طرزی مرکز مطالعات منطقه‌یی ارائه گردید.
موصوف در ابتدا سیاست خارجی را به عنوان یک مفهوم سیاسی پس از نظم وستفالیایی 1648 (شکل‌گیری دولت‌های ملی) مطرح کرد و نوع سیاست خارجی کشورها را وابسته به مؤلفه هایی چون وضعیت داخلی، شرایط منطقه‌یی و نظام بین المللی دانست و متأثر از آن سیاست خارجی بی‌طرفی ترکمنستان را مورد بحث قرار داد.
وی در ادامه با ارائه تعریفی از سیاست خارجی بی طرفی که عبارت است از: عدم اشتراک یک کشور در ائتلاف های سیاسی- نظامی»، سیاست خارجی بی‌طرفی ترکمنستان پس از استقلال را که مبتنی بر چنین رویکردی است، مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد.
مطابق به یافته‌های پژوهشی محقق مزبور، رهبران ترکمنستان با توجه به وضعیت داخلی، رفع ضعفها و نیازهای داخلی، شرایط منطقهای و جهانی پس از فروپاشی اتحاد شوروی، سمت‌گیری بی‌طرفی را در سیاست خارجی پذیرفتند.
عمده‌ترین نقش‌هایی که ترکمن‌ها معطوف به سیاست خارجی بی‌طرفی برای خود در نظر گرفتند عبارت اند از: احراز موقعیت به عنوان یک دولت مستقل، توسعه داخلی و برجسته شدن به عنوان یک دولت رابط در سطح منطقه‌یی. اهدافی که ترکمن‌ها به عنوان سومین عنصر در سیاست خارجی بی‌طرفی خود دنبال کردند قرار ذیل بوده است: حفظ و تقویت شیوه خاص زندگی (ترکمنیزم) به عنوان هدف حیاتی، توسعه اقتصادی به خصوص در زمینه صنعت نفت و گاز به عنوان هدف میان مدت و برقراری صلح و امنیت در سطح آسیای مرکزی به عنوان هدف بلند مدت. اقدامات عملی ترکمنستان در راستای تحقق سه عنصر مطروحه در سیاست خارجی نیز این موارد را شامل می‌شود: ملی کردن صنایع، توسعه روابط دوستانه با دیگر کشورها، حفظ تعادل میان قدرتهای منطقه‌یی و جهانی و میانجیگری در سطح منطقه ای.
محقق عبدالشکور سالنگی در این کنفرانس علمی- تحقیقی به عنوان نتیجه چنین گفت: آنچه ترکمنستان در تقریباً ۳۰ سال گذشته مطابق به سیاست خارجی اعلامی خود اعمال کرده، نشان دهنده وجود یک رابطه منطقی میان آنچه در اصول پذیرفته و آنچه در عمل انجام داده است، می‌باشد.
در واقع، آنچه ترکمنستان را به اهداف ملی خود در تقریباً ۳۰ سال گذشته نائل ساخته، انطباق خیلی خوب و موزون میان سیاست خارجی اعلامی (رسمی) این کشور که همانا «سیاست خارجی بی‌طرفی» می‌باشد، با آنچه بوده که این کشور در عمل انجام داده است.