د افغانستان د علومو اکاډمۍ د ژبو او ادبیاتو مرکز علمي غړي د [پښتو لهجوي قاموس] د موادو راټولولو لپاره بادغیس، غور، سرپل، سمنګان، دایکنډي، بامیان، نورستان او بدخشان ولایتونو ته سفر کړی او د همدې سیمو د قبیلو لهجه ثبت او راټولوي. د لهجو دغه مواد په نږدې راتلونکي کې د یوه قاموس په بڼه چاپیږي.
البته تر دې وړاندې د هېواد د نورو ولایتونو د اړوندو قبیلو لهجې راټولې او په کتابي بڼه چاپ او خپرې شوې دي.
آریانا مجله د افغانستان د علومو اکاډمي علمي ـ څېړنیزه مجله ده چې د اقتصاد، تاریخ او اتنوګرافي، حقوقو او سیاسي علومو، ارواپوهنې، ښوونې او روزنې، ژورنالېزم، فلسفې او ټولنپوهنې موضوعاتو په. . .
د افغانستان د علومو اکاډمۍ علمي شورا خپله نوبتي غونډه د ۱۴۰۴ ل کال د لیندۍ میاشتې پر ۱۸ مه نېټه ترسره کړه.
د افغانستان د علومو اکاډمي د ژبو او ادبیاتو مرکز د ورونو قومونو د ژبو او ادبیاتو انسټیټوټ د علمي- څېړنیز، ادبي، فولکلوري او فرهنګي خپرنیز ارګان په توګه د تفکر جریده چاپ او خپروي.